Wat is perfectionisme?
Perfectionisme is een complex begrip, waarbij het streven naar perfectie centraal staat. Dit omvat het stellen van extreem hoge persoonlijke normen en het voortdurend kritisch evalueren van zichzelf. Hoewel het streven naar optimale resultaten op zichzelf geen probleem is, kan perfectionisme problematisch worden wanneer het streven naar perfectie obsessief wordt.
In de literatuur worden verschillende typen perfectionisme beschreven. Professor Joachim Stoeber onderscheidt niet-aangepast (maladaptief) en aangepast (adaptief) perfectionisme. Daarnaast identificeren professoren Gordon Flett en Paul Hewitt drie vormen: zelfgericht, gericht op anderen, en sociaal voorgeschreven perfectionisme.
Kenmerken van perfectionisme
Het herkennen van perfectionisme is niet altijd eenvoudig, omdat het gedrag zich op verschillende gebieden kan manifesteren. Hoewel perfectionisten sterke eigenschappen hebben zoals discipline, gedrevenheid en nauwkeurigheid, kunnen zij ook vastlopen in valkuilen zoals het niet kunnen accepteren van fouten, het stellen van onrealistische doelen, en moeite met ontspannen. Deze combinatie van kwaliteiten en valkuilen vormt de essentie van perfectionisme.
Sterke kanten van perfectionistisch gedrag:
• gedisciplineerd
• grote gedrevenheid
• ijverig
• zeer nauwkeurig
• grondig en volledig
• hoog moraal
• ambitieus
• groot verantwoordelijkheidsgevoel
Valkuilen van perfectionistisch gedrag:
• slecht tegen fouten kunnen
• onrealistische verwachtingen scheppen
• onrealistische doelen stellen
• uitstelgedrag
• moeite met delegeren
• dingen die anderen al hebben gedaan nog eens overdoen
• focussen op wat minder goed lukt
• niet echt genieten van successen
• moeite hebben met besluiten dat iets ‘af’ is, daardoor langzaam
• kritisch op zichzelf en anderen
• niet kunnen omgaan met kritiek
• geen complimenten kunnen ontvangen
• moeilijk ontspannen
• moeite met het maken van keuzes
• mislukkingen moeilijk kunnen loslaten
• oordelend over zichzelf en/of naar anderen
• te grote competitiedrang
• last van faalangst
• verantwoordelijkheden van anderen op zich nemen
Wat kan je doen om je perfectionisme te beheersen?
Waarschijnlijk wil je de mooie kanten van je perfectionisme behouden en afscheid nemen van de nadelen.
Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, maar gelukkig wel mogelijk.
Afhankelijk van hoe jouw perfectionisme is ontstaan en wat het vandaag de dag nog in stand houdt kan je met therapie de juiste stappen gaan zetten naar meer bewustzijn, beheersing en balans.
Als integratief therapeut kijk ik naar meerdere facetten en maak ik een behandelen afgestemd op jouw persoon. Ik gebruik daarvoor effectief bewezen therapievormen zoals:
- EMDR
- RDI
- Innerlijk kindwerk
- Cognitieve gedragstherapie
- ACT
- MatrixMethode
- Mindfulness en ademhalingstechnieken
Vaak wordt een combinatie van bovenstaande therapieën ingezet om de gewenste verandering te bereiken.
Wil je meer weten? Mail en bel me gerust je vragen te stellen.